Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Genista tinctoria

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Genestrolo

Genista tinctoria

Fabaceae Leguminosae

Àutri noum : Genestoun, Genestet, Granetié.

Nom en français : Genêt des teinturiers.

Descripcioun :
La genestrolo es un aubret dreissa, sènso espino, qu'a de tijo emé de costo e de fueio en lanço (4 x 1 cm). Fai de grapo ramado de 3 à 15 flour jauno pulèu grosso (1 à 2 cm). S'èi pulèu rare au couchant, èi mai coumun au levant de Prouvènço.

Usanço :
Li flour pourjon uno tenchuro jauno. Se fasié de meno de tapeno emé li boutoun de flour (bouta 12 ouro dins l'aigo-sau, rinça, pièi counserva dins lou vinaigre). La planto èi purgativo e li grano soun emetico (fan raca).

Port : Aubret
Taio : 20 à 60(100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Genista
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Prado umido - Palun - Ribiero - Colo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Genista tinctoria L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
R
R
RR
RR
C
C
C

Iris foetidissima & Genista tinctoria

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genestrolo emé uno autro planto

fotò